Het verlegen jongetje is er nog steeds
Interview met prof. dr. Marc. J. de Vries, Eerste Kamerlid namens de SGP
Het was jaren terug, in de tijd dat er nog grenscontroles waren. In een trein in Duitsland is men gericht op zoek naar passagier M.J. de Vries. Deze persoon, geboren op 20 mei 1958, heeft iets op de kerfstok. (Wat dat precies is, kunnen we hier helaas niet vermelden.) Het is een uitgelezen kans om de genoemde treinreiziger nu bij de kraag te grijpen. Niet veel later hebben ze onze senator te pakken. “Bent u M.J. de Vries?” Antwoord: ‘Ja’. “Is uw geboortedatum 20-5-1958?” Antwoord: ‘Ja’. Daar zul je hem dan hebben. Die is er gloeiend bij!
Door Sjon van der Ree Doolaard
U zult zich inmiddels wel hebben afgeraagd hoe het toch zover is gekomen dat uw degelijke SGP ertoe over is gegaan om, nota bene, deze M.J. de Vries als senator op de lijst voor de Eerste Kamer te zetten… Uiteraard hebben we voor u, lezer, meteen naar opheldering gevraagd.
1 jaar
Nu, een jaar na zijn installatie, zijn we op bezoek bij ons nieuwste Eerste Kamerlid Marc J. de Vries. Zo’n voornaam is toch wel handig, want bij het vragen naar opheldering voor de bovenstaande kwestie, is de uitkomst even geruststellend als eenvoudig. “Er zijn veel mensen die De Vries heten. Blijkbaar was er ook een M.J. de Vries, geboren op 20 mei 1958, die gezocht werd. Maar ik was het niet, want na wat extra vragen, bleken ze op zoek te zijn naar een vrouw, Maria geheten.” Het is dus goed om te weten dat onze senator nog steeds keurig in het spoor gaat.
Dat De Vries eerst op een ander spoor ging, bleek uit de reactie van Eerste Kamervoorzitter Bruijn. “Na het houden van mijn maidenspeech wees de Kamervoorzitter er fijntjes op dat ik een RPF-achtergrond had. Dat was natuurlijk wel heel ‘gemeen’.”
“Dat ik toch bij de SGP ben uitgekomen, is overigens niet zo verwonderlijk. De sympathie lag altijd wel bij de SGP, want in de tijd dat ik voor de RPF actief was, vond ik dat de SGP heel dichtbij lag. Ook kon ik altijd prima opschieten met mijn toenmalige evenknie in het SGP-hoofdbestuur, partijsecretaris C.G. Boender. Later is de RPF echter opgegaan in de ChristenUnie en ik vond dat zij wel heel erg van kleur verschoten.”
Waarom heeft de SGP u benaderd?
“Daar was ik zelf ook wel door verrast toen ik het telefoontje kreeg van partijvoorzitter Van Meeuwen. Maar hij heeft me uitgelegd dat het toch vooral belangrijk was voor de SGP om iemand als ik na lijsttrekker Peter Schalk op de lijst te plaatsen.”
Wie is Marc de Vries dan?
“Persoonlijk kan ik melden dat ik getrouwd ben met Desiree, dat we vier kinderen hebben en dat het 13e kleinkind op komst is. We wonen in Papendrecht en kerken in de lokale Hervormde kerk.
Inmiddels ga ik bijna met pensioen en rond ik die fase van mijn werkzame leven af. De functies die ik nu uitoefen zijn twee leerstoelen. De grootste is die in de Science Education. Zelf noem ik dat liever ‘didactiek van de bèta-schoolvakken’. Daarnaast ben ik hoogleraar Christelijke filosofie in Delft.”
Het tweemanschap
Hoe verloopt de samenwerking met senator Schalk?
“Dat vind ik een heel goede combinatie. We zijn enerzijds heel verschillend, maar tegelijkertijd vullen we elkaar heel goed aan. We zijn heel complementair aan elkaar. Dat geldt voor de karakters, maar ook voor de verdeling van de portefeuilles. Uiteraard hadden we beiden ‘onderwijs’ kunnen vertegenwoordigen, maar ik kreeg hem in mijn pakket, omdat ik alle onderdelen met technologie erin kreeg. Denk daarbij aan defensie, landbouw en onderwijs, maar ook aan volksgezondheid en de nieuwe commissie digitale zaken, waar ook AI in zit.”
Gezellige buurtjes
Na een jaar hebt u het meeste wel meegemaakt. Hoe ervaart u de Eerste Kamer?
“De Eerste Kamer heeft geen links-rechtsverdeling. Daardoor zit de SGP tussen de PvdA en D66 in. Heel gezellige buurtjes, hoor! En de afwezigheid van zo’n strakke scheiding komt ook wel aardig overeen met de werkelijkheid. De Eerste Kamer werkt met criteria die partijonafhankelijk zijn. We letten ten eerste op ‘rechtmatigheid’ - geen schendingen van andere wetten. We letten op ‘uitvoerbaarheid’ - als het een fortuin kost om het in te voeren, is dat een reden om het misschien níét in te voeren. Ook letten we ten derde op ‘handhaafbaarheid’. Je kunt bijvoorbeeld wel een algemeen vuurwerkverbod bedenken. Maar als dat betekent dat je op iedere hoek van de straat politie nodig hebt om het te handhaven, is dat ook een overweging om ervan af te zien.
Ja, dat betekent dat je het soms opvallend eens kunt zijn met partijen die ideologisch ver van je afstaan. Dat is de sfeer in de Eerste Kamer. Er is heel veel respect en er is ruimte voor argumenten. Je hoeft niet ‘op de man’ te spelen.”
En hoe komt het complementaire in de karakters terug?
“Als er verschillen te overbruggen zijn, vind ik het wel mooi om te zien dat Peter Schalk zo op mensen afstapt om bij alle partijen te ‘shoppen’. Vervolgens komt hij terug met heel wat handtekeningen. Hij pakt dat gewoon heel verstandig aan. Ik merk dat ik me daarvoor nog steeds ergens overheen moet zetten. Voeger was ik een heel verlegen jongetje. Als er visite was, kroop ik onder de tafel. En dat verlegen jongetje zit er nog steeds. Daar komt natuurlijk wel wat branie bij, want als je voor een collegezaal vol studenten staat, móét dat ook wel om iets over te kunnen brengen. Ik weet nog dat mijn moeder heel erg moest lachen toen ik haar vertelde dat ik het onderwijs in ging. ‘Wat ga jíj nu toch doen?’
Ik ben daarom ook wel blij dat er weinig camera-aandacht in de Eerste Kamer is. Dat vind ik niet in de eerste plaats voor mezelf, maar het is heel goed voor de Eerste Kamer. Het betekent dat wij in alle rust ons werk kunnen doen. We hoeven niet gek te doen om op te vallen voor een filmpje.”
Als u terugkijkt op dit afgelopen jaar, hoe is dat dan geweest?
“Het voornaamste is dat je leert hoe de processen in de Eerste Kamer leert kennen. Je leert hoe je zorgvuldig dingen moet doen: debatten moet voeren, schriftelijke vragen opstellen met vaste formuleringen, het politieke ambacht, zeg maar.
Het reflexieve van het Eerste Kamerwerk zit er natuurlijk al wel in, als je een filosoof verwelkomt, dus daarin sluit de aard van het Kamerwerk goed aan.
Daarnaast moet je ook 73 namen van collega’s leren, omdat je daarmee gaat samenwerken. Je ontmoet de mensen in de commissievergaderingen, de plenaire vergaderingen, maar ook tijdens de maaltijden. Dat is de plaats waar je elkaar ook even kunt spreken, want onze werkkamer zit in een uithoek van het gebouw. Daar kom je niet zomaar, als je er niet echt moet wezen.”
Over deze kamer gesproken… Een kenmerkend onderdeel van de SGP-kamer is het schaakbord. Onze trouwe volgers zullen zich afvragen of er ook een nieuwe schaakmeester is aangetreden.
De Vries schiet in de lach. “O, het schaakbord… ja dat is een ‘pijnlijke’ kwestie. Ik begreep dat er met lage frequentie, maar toch geregeld een zet werd gedaan. Maar ik ben maar een schaker van de koude grond. Ik weet niet meer dan hoe de schaakstukken verzet moeten worden. Dus dat was van meet af aan wel een dingetje. Voorlopig neemt onze beleidsmedewerker Gerben Veenema de honneurs waar.”
Hoe werkt dat in de Eerste Kamer: christen-politicus zijn?
“Je merkt de waardering van de fracties als je heel solide en principieel jouw verhaal vertelt. De ene keer is dat met een letterlijk Bijbelcitaat, maar de andere keer met een Bijbels principe. Dat wordt gehoord en dat krijg je ook terug. Men hoort het ook als je laat doorklinken wat je zelf belangrijk vindt. Bij mijn maidenspeech voor het thema ‘bouwen en wonen’ kreeg ik de kans om ononderbroken ook een persoonlijke notie toe te voegen. Als je dan kunt meegeven dat Psalm 4 spreekt over ‘Gód, die ons veilig doet wonen’, krijg je waarderende reacties terug.”
Dat is ook het spoor waarin onze senator wil doorgaan. In zijn eigen woorden van de maidenspeech: “De betekenis daarvan (het ‘wonen’ in Psalm 4, SRD) ontstijgt ver het wonen waar het vandaag over gaat. In dat geloof en die verwachting wil ik de komende jaren een bescheiden bijdrage leveren aan het werk van deze Kamer.”
Dit interview kunt u (iets verkort) ook teruglezen in SGP-partijblad De Banier, uitgave december 2024.