1. Oog voor de mens, houvast aan christelijke waarden

Wat is de mens? Deze vraag stelde de dichter uit het Bijbelboek Psalmen. Het is een kernvraag die filosofen sinds de oudheid bezighoudt en die door technologische ontwikkelingen zoals kunstmatige intelligentie (AI) en de invloed van mediamachten voluit actueel blijft. Hoe zien we onszelf als mens en maatschappij? Deze vraag heeft alles te maken met maatschappelijke problemen zoals een toenemende zorgvraag in scholen, psychische problemen bij studenten en groeiende eenzaamheid bij ouderen.

Voor christelijke waarden

De SGP vindt het belangrijk om het individu te zien in relatie tot zijn Schepper en als onderdeel van een gemeenschap. Daar bloeien zowel het individu als de gemeenschap van op! Meer steun voor mantelzorg kan de druk op de formele zorg verlichten en stelt mensen in staat zich beter te richten op hun betaalde arbeid. Een gezond ritme van werken en rusten voorkomt dat de economie en burgers doldraaien. Zorg dus voor (zondags)rust van werknemers en ondernemers. Het versterken van gezag werpt een dam op tegen wanorde en grensoverschrijdend gedrag. Ook draagt het bij aan goede onderlinge verhoudingen in de samenleving en bijvoorbeeld ook in het onderwijs. De overheid kan hieraan een belangrijke positieve bijdrage leveren. Zij ziet burgers nog te vaak als eenzame stenen op het dambord van hun individuele succes, terwijl mensen juist gedijen bij hechte relaties en veerkrachtige gemeenschappen. We hebben dringend behoefte aan meer verbinding en meer aandacht voor beproefde christelijke waarden, zoals barmhartigheid en gematigdheid.

De christelijke traditie reikt ons allerlei inzichten aan die uiterst behulpzaam zijn om een weg te vinden in de huidige samenleving en politiek. Een belangrijk uitgangspunt is de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God, ongeacht achtergrond en overtuiging. Tegelijk is er oog voor de verscheidenheid onder mensen en voor fundamentele verschillen in situaties. Die poetsen we niet weg. Het gelijkheidsbeginsel mag geen keurslijf worden. De overheid is geroepen de publieke gerechtigheid te zoeken. Daarbij staat het algemeen belang centraal en niet een eenzijdig eigenbelang van een specifieke groep. Het algemeen belang voert verder dan het eenvoudig uitvoeren van de wensen en behoeften van burgers. Ook meerderheden kunnen met hun wensen namelijk op een bedenkelijk of zelfs gevaarlijk spoor komen. De klassiek christelijke traditie gaat uit van de Bijbel als bron en norm voor het handelen van de overheid. Dat is waar we als SGP voor staan.

Tegen radicaal liberalisme

De klassiek christelijke traditie staat in onze samenleving echter van verschillende kanten onder druk. Aan de ene kant is dat de inzet van radicale liberalen die vrijheid prediken, maar die het geloof het zwijgen willen opleggen in de publieke ruimte. Dan zou bijvoorbeeld bij trouwceremonies de naam van God of het belang van het geloof niet meer ter sprake mogen komen. Ook is sprake van een sterk ideologische druk om steeds radicaler de individuele zelfbeschikking door te voeren, zoals bij genderidentiteit en het zelfgekozen levenseinde. Met een beroep op gelijkheid, diversiteit en inclusie probeert men een woke-ideologie op te leggen en degenen die anders denken monddood te maken. Terwijl menigeen vindt dat de overheid zich neutraler moet opstellen, is diezelfde overheid steeds actiever met het uitrollen van regenboogpaden, het deelnemen aan protesten en meevaren bij de Gaypride.

Tegen islamisering

Onbegrijpelijk genoeg wordt aan de andere kant juist extra veel ruimte geboden aan de islam, die vaak helemaal niets moet hebben van diversiteit en inclusie. Het aantal versterkte gebedsoproepen groeit bijvoorbeeld en iftarmaaltijden zijn populair bij de overheid. Deze ontwikkelingen doen geen recht aan de christelijke cultuur en traditie die nog steeds bepalend zijn voor Nederland. Bijvoorbeeld als het gaat om de visie op de openbare ruimte en de rol van de overheid, de ontwikkeling van grondrechten en de kern van de democratische rechtsstaat. Met een beroep op het gelijkheidsbeginsel wordt de groei van het aantal islamitische scholen verder gefaciliteerd. De overheid mag de ogen echter niet sluiten voor de risico’s die kunnen ontstaan voor integratie en radicalisering. De overheid moet alert zijn op radicalisering in zowel de seculier-liberale als de islamitische beweging.

Opzien naar Boven en omzien naar elkaar

Wanneer komen we als mensen persoonlijk en als samenleving werkelijk tot onze bestemming? Het diepste antwoord op deze vraag vinden we in de samenvatting die Jezus Christus ons leert: wanneer we God liefhebben boven alles en onze medemens liefhebben zoals onszelf. Dat is wat God van ons vraagt. We zijn als samenleving pas echt als een vis in het water als we ons richten naar de goede geboden en wijze ordeningen van onze Schepper. Laten we opzien naar Boven en omzien naar elkaar!

• In het burgerschapsonderwijs moeten bij de uitwerking van de wettelijke kernwaarden vrijheid, gelijkheid en solidariteit ook de deugden geloof, hoop en liefde aan bod komen.
• De overheid treedt actief in contact met kerken over de uitoefening van publieke taken. Zij biedt kerken waar mogelijk de ruimte om daaraan bij te dragen, bijvoorbeeld als het gaat om armoede, maatschappelijke ondersteuning of het zijn van een noodsteunpunt.
• De zondag behoort een rustdag te zijn. Ondernemers en werknemers die op zondag willen rusten, verdienen zoveel mogelijk steun. Gemeenten behouden de vrijheid om winkelopenstelling te reguleren. Net als andere landen krijgt Nederland op zondag een rijverbod voor vrachtverkeer.
• De overheid gaat uit van vertrouwen in kerken en maatschappelijke organisaties, niet van wantrouwen. Er komt dus geen algemeen toezicht op vormen van informeel onderwijs in onder andere kerken, scouting en sportverenigingen. Ernstige problemen zoals het aanzetten tot geweld en ondermijning worden gericht bestreden.
• Islamitische gebedsoproepen met geluidsversterking horen niet in de publieke ruimte.