Stoffer over koopkracht en stijging energieprijzen

Op dinsdag 22 maart 2022 debatteerde de Tweede Kamer over de koopkracht en de stijgende energieprijzen. SGP-woordvoerder Chris Stoffer ging tijdens zijn bijdrage onder andere in op koopkrachtverlies, energiearmoede, accijnzen en meer. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.  

Alle zorgen die we vandaag benoemen, vallen in het niet bij de vreselijke omstandigheden waarin velen in Oekraïne zich bevinden. Collega's hebben daar al ruimschoots aan gerefereerd. Koopkrachtverlies is vervelend, maar we moeten allereerst hen steun bieden. Ik vind het hartverwarmend om te zien dat veel mensen, ondernemers, goede doelen, verenigingen en kerken klaarstaan om mensen in en vanuit Oekraïne te helpen.

Je zult maar een van de 550.000 gezinnen zijn die in energiearmoede leeft, en een stijging van de energierekening van honderden euro's op je bord krijgen of voor je laagbetaalde baan in de regio afhankelijk zijn van de auto, en per tankbeurt tientallen euro's extra moeten afrekenen. Het is goed dat het kabinet daar iets aan probeert te doen, maar naar de mening van de SGP kan en moet het een stuk gerichter.

Ik zal een paar dingen opnoemen. Inkomens op of net boven het sociaal minimum kunnen €800 krijgen. Maar ik maak mij best zorgen over de groep die net buiten de boot valt. Als je €1 boven die grens verdient, kun je zomaar €800 mislopen. Mijn vraag is: krijgen gemeenten de vrijheid om hierin maatwerk te leveren en, zo ja, zijn ze daartoe ook in staat? Ik kan mij voorstellen dat huishoudens trapsgewijs meer krijgen naarmate ze minder verdienen. Mijn vraag is of de gemeenten hiertoe actief worden aangespoord. Tegelijkertijd deelt de SGP de wens om de verschillen tussen gemeenten beperkt te houden. Mijn vraag daarbij is: als er wordt ingegaan op de dingen die ik zojuist benoemde, hoe worden de verschillen tussen de gemeenten dan geborgd?

De stijgende energieprijzen raken ook veel bedrijven, bijvoorbeeld in de glastuinbouw. Is de minister in gesprek met de getroffen sectoren? Overweegt de minister bijvoorbeeld garantstellingen of leningen? En hoe worden bedrijven extra gestimuleerd om te verduurzamen? Het kabinet kan natuurlijk niet alles en iedereen compenseren, maar door slim maatwerk kunnen en moeten ondernemingen overeind gehouden worden.

Het is goed dat het kabinet probeert om de staatsschuld door dit pakket niet op te laten lopen, maar tegelijkertijd moeten we ook constateren dat niet aan alle begrotingsregels voldaan wordt. En dat is niet voor het eerst. Bij de Voorjaarsnota moeten er meer gaten in de begroting gedicht worden. Mijn vraag aan de minister is of zij kan toezeggen dat er dan wel aan de begrotingsregels voldaan wordt. Dat geldt ook voor het budgetrecht van de Kamer, waaraan een aantal collega's gerefereerd hebben. Dat doe ik bij dezen ook. Hoewel de accijnzen volgende week vrijdag al verlaagd worden, hebben we nog geen wetsvoorstel gezien. Ik begrijp best dat het kabinet tijd nodig heeft, maar de stijging van de energierekening is niet van vorige week. De interruptie die op de PvdA werd gepleegd en het antwoord daarop, delen wij dan ook zeker. Nu wordt de Kamer feitelijk voor een voldongen feit geplaatst. Alle maatregelen zijn gepresenteerd als definitieve besluiten. Mijn vraag is: waarom is de Kamer niet meegenomen bij deze enorme uitgaven?

Ik ga langzamerhand afronden. Als de taart kleiner wordt, dan kunnen we onmogelijk iedereen een groter stuk geven. Ik denk dat dat een waarheid als een koe is, maar we kunnen de taart wel anders verdelen. De rijken in ons land zitten er met hun elektrische auto, warmtepompen en zonnepanelen warmpjes bij, maar de minderbedeelden durven niet eens aan dat soort dingen te denken. De stijgende energie- en brandstofprijzen raken juist hen extra hard. Daarom moeten juist de lage en middeninkomens geholpen worden. Mijn vraag daarbij is of het klopt wat we lezen, namelijk dat een derde van het pakket terechtkomt bij de rijkste 20% van de mensen in ons land. Als dat zo is, dan zou de SGP liever zien dat we de belastingvermindering op energie verhogen in plaats van de btw op energie verlagen. Op die manier gaan lage inkomens, huishoudens die minder energie gebruiken, er namelijk meer op vooruit. Mijn vraag daarbij is of het kabinet die zienswijze deelt. Ik overweeg een motie op dat punt, maar uiteraard ben ik eerst zeer benieuwd naar de reactie van het kabinet.