3 december 2024

Slagkracht op defensie

Nehemia
Ik open mijn bijdrage met het bijbelverhaal van Nehemia. In de vijfde eeuw voor Christus komt Nehemia met het Joodse volk uit ballingschap terug om Jeruzalem te gaan herbouwen. Na verdriet over hoe het er voor staat en na gebed, begint hij aan de opbouw van de stadsmuren en de verdedigingswallen, samen met al het overgebleven volk. Er vindt diplomatiek overleg plaats en er wordt gebouwd om het volk te beschermen tegen een dreigende vijand.

Het gaat in dit bijbelverhaal om slagkracht, om het verdedigen van wat dierbaar is en om het hele volk dat daarbij betrokken wordt. Dit biedt goede handvatten om over onze Defensie na te denken. Ook voor ons gaat defensie over datgene beschermen wat ons dierbaar is. Ook onze inzet is breed gericht. Niet alleen op Defensie, maar ook op Diplomatie en Ontwikkelingshulp. En ook wij zullen de gehéle bevolking moeten betrekken bij onze veiligheid.

Tanks en financiën 
Van de Somme tot Severodonetsk is de tank niet weg te denken. De tank is het archetype geweest van onbezonnen wegbezuinigen en opnieuw duur inkopen. Dit terwijl haar plek in de oorlogsvoering allerminst verdwenen is. Het is terecht dat ze weer worden aangeschaft, maar wel een kwestie van goedkoop is duurkoop. Gelukkig klimmen wij op uit het dal van de bezuinigingen en gaan we naar 2% BBP defensie-uitgaven toe. Dit moet snel wettelijk worden vastgelegd. Hierbij hoort de nodige lange termijnvisie en monitoring. Daarom is het een goede zaak dat we binnenkort verder gaan met de Defensiewet waar velen in deze Kamer de schouders onder hebben gezet. Deze begroting is al een goede stap voor het opbouwen van de krijgsmacht.

Civiele weerbaarheid
Het thema weerbaarheid bespreek ik graag nader. De conflicten van de 21e eeuw worden in grote mate buiten het slagveld beslecht. Men strijdt in steden, ook met informatie of desinformatie en de civiele infrastructuur wordt niet ongemoeid gelaten.
Hiertoe moet de overheid haar aanpak verbreden en moet de civiele weerbaarheid omhoog. Dat is echter niet allemaal zomaar maakbaar en kneedbaar vanuit de overheid. De paragraaf uit de Defensienota begint echter gelijk met interdepartementale afstemming als eerste concrete opgave, als een directe overheidszaak dus.

  • Kan de minister schetsen hoeveel eigenaarschap er nu al in de samenleving is? Hoe wordt dat omarmd en vergroot? Hoe gebruiken wij optimaal de kracht van de civil society?
  • Kan de minister zijn visie schetsen op hoe de burgers hun weerbaarheid kunnen vergroten?

Drones
Wij zien op slagvelden steeds meer gevechtsdrones. Ook hebben we een heel arsenaal aan observatie- en inlichtingendrones. Toch krijgen we signalen dat hiermee lastig te oefenen is vanwege knellende regelgeving, onder andere privacyregelgeving. Wij zien uit naar de Wet op de Gereedstelling, maar zijn benieuwd naar de oplossingen vóór die tijd.

  • Kan de minister uitleggen wat hij op kortere termijn hieraan gaat doen?
  • Kan de minister toezeggen meer ruimte binnen de kaders te gebruiken voor oefenmogelijkheden?

Slot
Nehemia deed al zijn werk, het vechten en het bouwen, biddend om Gods wijsheid en zegen. Die wijsheid wens ik ook deze bewindslieden graag toe.