27 mei 2021

Bijdrage Stoffer aan overleg circulaire economie

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Chris Stoffer aan het overleg over de circulaire economie. 

In een circulaire wereld kunnen beleidsmakers ook snel rondjes blijven draaien. Om de hete brij dan. Bij flesjes en blikjes wordt eindelijk doorgepakt met het statiegeld. Op een aantal andere punten is dit echter ook nodig. 

Importheffing buitenlands afval
De SGP is het niet eens met de Kamerbrief over het handhaven van de importheffing voor buitenlands afval en het wegwuiven van het sectoralternatief.

  • Klopt het dat de VN Europa onlangs heeft opgeroepen om werk te maken van reductie van methaanemissies? Op één staat – u hoort het goed – het voorkomen van methaanemissies bij het storten van afval.
  • Klopt het dat verschillende onderzoeken leren dat het risico groot is dat in het buitenland meer afval gestort wordt en dat de heffing uiteindelijk leidt tot meer CO2-emissie in plaats van minder?

Inhoudelijk is er volstrekt geen reden om de importheffing te handhaven. Ook budgettair niet: vanaf 2022 is in de begroting geen opbrengst meer ingeboekt. De sector heeft zelfs een alternatief gepresenteerd om wél 0,2 megaton CO2 winst te boeken zonder weglek.  Aan verschillende voorwaarden werd voldaan. Tot in april het mes op tafel kwam: de sector moest tekenen voor haar eigen ontmanteling. Terwijl notabene in het Landelijk Afvalbeheerplan staat dat afvalenergiecentrales hun restcapaciteit moeten kunnen benutten voor verbranding van buitenlands afval dat anders gestort zou worden. 

Terwijl afvalenergiecentrales inmiddels onder het CO2-emissiehandelssysteem vallen en zo al mee moeten bewegen met de klimaatdoelen… Dit is toch inconsistent? Ik vraag de staatssecretaris om een inhoudelijke reactie op de verschillende punten. Met de hamvraag: wil zij de importheffing alsnog van tafel halen?

Stimuleren hergebruik
Groot probleem is dat ruwe grondstoffen vaak goedkoper zijn dan recyclaat.
Zoals een aannemer vertelde: ‘houten balken uit Scandinavië zijn goedkoper dan gedemonteerde balken uit een schoolgebouw in Rotterdam’.  Experts geven aan dat fiscale prikkels nodig zijn, zoals een laag BTW tarief voor gebruik van die sloopbalken uit Rotterdam. Wil de staatssecretaris hierop aansturen?

Graag vaart maken met de erkenning van herwonnen grondstoffen als grondstof in plaats van afvalstof. Sinds 2019 ligt er al een advies van de Taskforce. Uit het veld maak ik op dat sindsdien vooral gepraat wordt en weinig serieuze stappen gezet zijn. Komt er nog dit jaar duidelijkheid over de beoordelingsprocedures – en kaders? Worden nog dit jaar de ministeriële regelingen voor struviet en cellulose ingediend? Gaat de staatssecretaris ook aan de slag met zo’n regeling voor de slibkorrel Kaumera? Gaat de staatssecretaris nog dit jaar zorgen voor een wettelijke experimenteerbepaling?

RoyalHaskoningDHV ging een verbrandingsverbod voor recyclebaar afval verkennen en kwam met andere, interessante aanbevelingen dan zo’n verbod.
Zoals dat gemeenten niet moeten sturen op meer afvalscheiding, maar op meer recycling. Genoeg werk aan de winkel alvorens te kijken naar een verbrandingsverbod. Dit wordt nog eens onderstreept door onderzoek van Wageningen met een nieuwe, uitgebreidere meetmethode. Maar 27% van de kunststofverpakking kan goed gerecycled worden. Wat betekent dat voor het halen van het doel van 50% hergebruik in 2025? We moeten ook werk maken van beter recyclebare producten. 

Circulair aanbesteden
Laat overheden voorop lopen bij circulair inkopen. Dat is niet alleen iets voor de inkoopmanager, maar verdient regie op de bestuurstafel. Bestuurlijke afspraken zijn hard nodig. Een goed voorbeeld is het gebruik van duurzaam hardhout in plaats van kunststof en beton in de weg-, water- en kantoorbouw.
Wordt dit geconcretiseerd in de bestuurlijke afspraken?

Batterijen in Beaumix
Vanuit Zuid-Holland wordt aan de bel getrokken over het voorkomen van verbrande batterijen in bodemas dat gebruikt wordt als bouwstof. Voor het al dan niet voorkomen van die batterijen gelden geen normen. Dat baart zorgen. Binnenkort komen resultaten van regionaal onderzoek naar buiten. Wil de staatssecretaris dit stokje overnemen en kijken hoe we batterijen uit onze bodem houden?

Compost
In compost zitten steeds meer plastics. De staatssecretaris biedt gemeenten hulp aan om scherp te zijn op het plasticvrij houden van gft. In de praktijk is het effect echter nog niet zichtbaar. Wil zij ervoor zorgen dat dit in alle aanbestedingscontracten meegenomen wordt?