16 april 2024

Van Dijk over Europese Top

Op dinsdag 16 april debatteerde de Tweede Kamer over de Europese Top met minister-president Rutte. Namens de SGP voerde Diederik van Dijk het woord over Israel en het Midden Oosten, de relatie met Turkije en het concurrentievermogen van de EU. De bijdrage van Van Dijk aan het debat is hieronder te lezen.

Onder water
Als bijna laatste spreker begin ik met een Joodse anekdote. Over een week vergaat de wereld. De hele aarde komt 50 meter onder water te staan.

  • De boedhist zegt: Laten we mediteren om deze ramp te kunnen aanvaarden. 
  • De christen zegt: Laten we bidden om deze catastrofe af te wenden.
  • De Jood stroopt zijn mouwen op en zegt: 'Kom op, we hebben nog een hele week om te leren hoe we onder water kunnen leven.'

Iets van dit overlevingsinstinct zagen we afgelopen weekend toen Israël een rakettenregen vanuit Iran afsloeg.

Israël en F-35 onderdelen
Bij de rechtszaak over F-35 onderdelen ging het niet alleen over Gaza, maar Israëls verdediging in het hele Midden Oosten. Dat werd van het weekend duidelijk. Veel drones zijn onderschept, onder andere met F-35’s. Buiten Gaza zijn er nog meer terreurgroepen en schurkenstaten waartegen Israël zich moet wapenen. Hiervoor zijn de reserveonderdelen cruciaal. De SGP steunt de cassatiezaak, maar dat duurt te lang. Volgens juristen zijn deze nieuwe omstandigheden genoeg voor een heroverweging van de doorvoervergunning. Dat zou kunnen betekenen dat de vergunning weer wordt afgegeven. De SGP hoopt hier zeer op en hoort graag meer over de mogelijkheden van de minister-president.

Concurrentievermogen
De Europese Unie en regeldruk, ze lijken een Siamese tweeling. De komende periode moet er een rem worden gezet op de voortwoekerende Europese regels. Dat verbetert de concurrentiepositie van de EU en geeft ondernemers lucht en ruimte. Laten we het ‘one-in-one-out-principe’ in ere herstellen, zodat bij iedere nieuwe regel één oude verdwijnt. Die belofte werd eerder gedaan, maar daar wordt erg vrij mee omgesprongen. Als het even niet uitkomt, bijvoorbeeld bij de Green Deal, wordt wetgeving hiervan uitgezonderd. Een Europese schrapwet kan ervoor zorgen dat dit principe wordt nageleefd.

  • Is de minister-president bereid dit thema op de nieuwe Strategische Agenda van de Europese Raad te zetten?
  • En gaat Nederland eerherstel voor het one-in-one-out-principe bepleiten?

Turkije
De betrekkingen tussen de EU en Turkije staan weer op de agenda. Voor de SGP staan afhankelijkheid, helderheid en doelgerichtheid centraal. Wij zijn afhankelijk van Turkije als bemiddelaar, als NAVO-partner en vanwege haar rol bij migratie. Daarbij is het echter geen makkelijke partner. Turkije neemt weinig EU gemeenschappelijk buitenlands beleid over. Er zijn territoriale problemen met Cyprus, het Griekse luchtruim en de aanvallen in Noord Syrië. En dan noem ik nog niet eens de uitspraken van Erdogan dat Hamas geen terreurgroep zou zijn.

Hoe lastig het ook is, wij moeten ons verhouden tot Turkije en samenwerken. De Turkse toetreding tot de EU ligt al lang stil en zou wat betreft de SGP afgebroken mogen worden. Het is logischer om verder te werken aan de bestaande associatieovereenkomst. Dat doet meer recht aan de verschillen en afhankelijkheden en is doelgerichter. Vindt de minister president dit ook geen betere route, mede om geen valse verwachtingen te scheppen omtrent een EU-lidmaatschap?

Hierbij past het ook dat we kijken welk doel de pre-toetredingssteun, de IPA-gelden, dient en welk doel wij voor ogen hebben voor onze relatie met Turkije. Zijn de IPA-gelden nog optimaal voor de toekomstige Turkije-relatie of moet de steun anders vormgegeven worden? Graag een reflectie van de minister-president.