Omarm vredesplan voor Gaza

De Kamer debatteerde op dinsdagavond 30 september over de informele Europese Top die plaats zal vinden op woensdag 1 oktober. De bijdrage van de SGP, uitgesproken door Kamerlid Diederik van Dijk, is hieronder te lezen.

Hoeksteen van onze veiligheid
De dreiging uit Rusland, de voortdurende oorlog in Oekraïne en de opkomst van nieuwe technologieën zoals drones maken duidelijk dat onze veiligheid niet vanzelfsprekend is. Het is goed dat Europa wakker is geschud en dat steeds meer fracties inzien dat de jarenlange bezuinigingen op defensie plaats moeten maken voor noodzakelijke investeringen. De SGP is helder: samenwerking in Europa is noodzakelijk, maar de NAVO blijft de hoeksteen van onze veiligheid. De NAVO is het beproefde bondgenootschap waarin Europa samen optrekt met de Verenigde Staten en andere partners. Het is dan ook onverstandig als de Europese Unie te veel naar zichzelf toetrekt en een eigen militaire koers wil gaan varen.

Een “raketschild” of “dronemuur”, zoals Commissievoorzitter Von der Leyen voorstelt, klinkt stoer, maar roept ook de vraag op: leidt dit tot versterking van de NAVO, of juist tot een dubbeling en versnippering van krachten? Het gaat erom dat we echte, werkende capaciteit opbouwen.

• Wat is de inzet van Nederland om te voorkomen dat Europese defensieprojecten de NAVO frustreren?

Europese defensiesamenwerking
Europese defensiesamenwerking loopt vaak stuk op de veelheid aan nationale normen en standaarden. Elk land koestert zijn eigen defensie-industrie en eigen regels. Maar zo komen we niet verder. Als een tank uit Duitsland niet naadloos kan samenwerken met een radar uit Frankrijk of een raketsysteem uit Nederland, verliezen we slagkracht. Standaardisering van militair materieel is cruciaal. En dat kan het beste in NAVO-verband. Een mooi voorbeeld van de kracht van Europese én trans-Atlantische samenwerking is Thales in Hengelo. Daar worden radarsystemen ontwikkeld die tot de wereldtop behoren, en die door meerdere landen worden gebruikt. Dit laat zien dat specialisatie, standaardisatie en samenwerking resultaat oplevert. De SGP pleit ervoor om dat pad verder te volgen in plaats van opnieuw het wiel uit te vinden in Brussel.

• Hoe gaat de minister-president pleiten voor standaardisatie van materieel, zodat we écht interoperabel worden?

Oekraïne
Ik kom bij Oekraïne. Het land voert een strijd om haar bestaansrecht tegen Rusland. Die strijd verdient onze steun. Tegelijkertijd lezen we dat de Oekraïense regering een kerk wil verbieden ter bescherming van de democratie. Een kerk mag geen dienst doen als vijfde colonne, maar oorlog kan ook geen vrijbrief zijn om religieuze gemeenschappen te onderdrukken. Wie vecht voor vrijheid, moet zelf ook de vrijheid van godsdienst waarborgen.

• Heeft de minister-president dit punt opgebracht in gesprekken met president Zelensky, en wil hij dit doen richting de Europese partners?
• En hoe bewaakt hij dat in de steun aan Oekraïne ook onze fundamentele waarden, zoals de vrijheid van godsdienst, overeind blijven?

Sancties
De Europese Commissie wil Chinese bedrijven die Russische olie blijven kopen harder aanpakken. Dat klinkt daadkrachtig, maar we weten hoe moeilijk het is om dit soort maatregelen ook echt te handhaven.

• Hoe gaat Nederland erop toezien dat sancties niet alleen op papier bestaan, maar ook daadwerkelijk effect hebben?
• En hoe voorkomen we dat onze eigen bedrijven klem komen te zitten, terwijl Chinese concurrenten de mazen in de wet benutten?

Onlangs heeft de EU de sancties tegen het regime in Syrië grotendeels opgeheven. Terwijl datzelfde regime juist een bloedige strijd voert tegen Druzen, christenen en andere minderheden. Dat is meten met twee maten. Je kunt een jihadistenleider een mooi pak aantrekken, maar dat maakt hem nog geen staatsman. De SGP roept daarom op om in EU-verband nieuwe, gerichte sancties in te stellen tegen het Syrische regime. Ik ontvang graag een reactie van de minister-president.

Vredesplan Gaza
Gisteravond lazen we dat niet alleen Israël, maar ook omringende Arabische landen konden instemmen met het vredesplan voor Gaza.

• Is de minister-president voornemens zich, net als de Arabische landen, samen met Europese leiders achter dit plan te scharen en te doen wat nodig is om duurzame vrede te bewerkstelligen?