27 mei 2019

Zet rem op Europese begroting!


Zet rem op Europese begroting!

Bij de Europese Verkiezingen ging de discussie vaak over thema's zoals klimaat, migratie, economie en veiligheid. Hierover leven bij veel kiezers zorgen. Maar daardoor bleef een ander thema onderbelicht: de kosten van de Europese Unie. De Europese begroting voor 2019 bedraagt circa € 165,8 miljard. Dat is 1,04% van het nationaal inkomen van alle EU-lidstaten gezamenlijk.

In het verkiezingsprogramma van ChristenUnie-SGP staat dat de Europese begroting begrensd moet worden tot maximaal 1% van het nationaal inkomen. Helaas willen andere partijen, met name D66 en GroenLinks, het plafond van de EU-begroting wel verhogen. Dat is een buitengewoon onverstandig idee. Waarom?

Allereerst bepleiten wij om veel kritischer te kijken naar de uitgaven van de Europese Unie. Voor heel veel EU-subsidieregelingen geldt dat het indienen van een aanvraag erg ingewikkeld is en de criteria voor toekenning zeer complex zijn. Bovendien valt tot op heden niet vast te stellen of de EU-regelingen ook effectief zijn. Krijgt de belastingbetaler waar voor zijn geld? De Europese Rekenkamer controleert de bestedingen en let vooral op de rechtmatigheid. Daar mankeert nogal wat aan. Bij circa €3,3 miljard van de uitgaven heeft zij grondige twijfels.

Projecten bij het geld zoeken: de wereld op z'n kop

Een begrotingsbegrenzer is dringend nodig. Als we de Europese Commissie en het Europees Parlement de vrije teugel geven, weten we één ding zeker: de EU-uitgaven gaan omhoog. Tot op heden oefenen de EU-instellingen steeds druk uit om de begroting omhoog te stuwen. Met het introduceren van de 1%-limiet kunnen we voorkomen dat de Nederlandse contributie fors gaat stijgen en de EU een bodemloze put wordt waar ons belastinggeld in verdwijnt. Een bijkomend voordeel is dat de Europese Commissie eindelijk eens geprikkeld wordt om haar eigen uitgavenpatroon kritisch tegen het licht te houden.

Een argument dat tegen onze begrotingsbegrenzer wordt ingebracht is dat de EU voor Nederland ook geld oplevert. Volgens optimistische berekeningen wist ons land in 2017 circa 2,4 miljard aan Europese subsidies binnen te halen. Netto zouden we maar 1 miljard hebben betaald, zo bericht de Volkskrant (21 mei jl.). In werkelijkheid ligt dit waarschijnlijk hoger. Hoe dit ook zij, ons punt is dat de motivatie om rijke EU-lidstaten met subsidies te compenseren voor hun hoge EU-contributie een verkeerde benadering is. Met een beetje gezond boerenverstand bedenk je al snel dat het veel goedkoper is te stoppen met die subsidiecarrousel. Alleen landen met een welvaartsniveau dat beneden het EU-gemiddelde ligt, verdienen wat ons betreft steun. Bovendien is bekend dat er in Brussel miljarden subsidiebedragen onbenut op de plank liggen. Dat leidt ertoe dat ambtenaren projecten bij het geld gaan zoeken: dat is natuurlijk de wereld op z’n kop!

Gevolgen Brexit

De 1%-limiet die CU-SGP voorstellen voorkomt ook getouwtrek tussen het Europees Parlement en de Raad van Ministers over de hoogte van de EU-begroting. In het licht van de naderende Brexit moeten we extra opletten dat de EU-contributie niet teveel omhoog gaat, doordat de bijdrage van het Verenigd Koninkrijk komt te vervallen. En die is fors: circa 9 tot 12 miljard per jaar. Logisch, want het nationale inkomen van de Britten bedraagt 17,5% van het geheel van de Europese Unie. Er ontstaat dus een heus Brexit-gat in de EU-begroting.

De Europese Commissie stelde voor om na de Brexit de EU-begroting niet eens naar beneden bijstellen, maar te verhogen naar 1,14%! Het compromis waarover al enige tijd onderhandelingen lopen, houdt in dat het Brexit-gat maar voor de helft wordt verwerkt. De andere helft moeten de EU-lidstaten gaan ophoesten. Dit betekent dat de afdracht voor Nederland met ongeveer € 1,5 miljard omhoog zal gaan. Van € 200 naar bijna € 300 per Nederlander per jaar. ChristenUnie-SGP wil dat dit onder geen beding gaat gebeuren.

Korten op EU-landbouwtoeslagen?

Nog bezwaarlijker is dat Europese politici het Brexit-gat deels willen opvangen door fors te snoeien in de landbouwbegroting. Zelfs CDA en VVD steunen dit idee. Onbegrijpelijk, omdat bij veel akkerbouwers en veehouders het water al aan de lippen staat! Dankzij de Europese toeslagen kunnen boeren een belangrijke bijdrage leveren aan het onderhoud van ons mooie landschap. En tegelijk voedsel produceren tegen redelijke consumentenprijzen. Minder steun voor boeren betekent dat de leefbaarheid van het platteland nog verder onder druk komt te staan. Kortom: de Nederlandse kiezers moeten de komende tijd goed de discussie in het Europees Parlement volgen als het gaat over de Europese begroting. Dan zal duidelijk worden welke Nederlandse EP-leden ons voorstel voor een begrotingsbegrenzer gaan steunen - en wie dat niet doen.

Door Jan Schippers, directeur Wetenschappelijk Instituut voor de SGP