Stoffer over de arbeidsmarkt

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Chris Stoffer aan het commissiedebat over de arbeidsmarkt. Tijdens zijn bijdrage gaat hij onder andere in op de waarde van onbetaald werk, de kloof tussen één- en tweeverdieners en lasten voor werkgevers.

De hervorming van de arbeidsmarkt is een heet hangijzer. De vraag is nu of dit kabinet zijn vingers hieraan durft te branden. De SGP vindt dat we de voorstellen van Borstlap om te komen tot een evenwichtigere arbeidsmarkt in samenhang moeten oppakken.

Werkgeverslasten
De lasten drukken steeds zwaarder op de schouders van werkgevers. Het minimumloon gaat fors omhoog. In 2024 wordt ook nog eens het wettelijk minimumuurloon ingevoerd. En de vooruitzichten zijn voor veel bedrijven al niet erg rooskleurig. De SGP is daarom kritisch op deze forse lastenverhoging. Daarbovenop wordt de tegemoetkoming voor werkgevers die werknemers in dienst hebben met een laag loon, het Lage Inkomensvoordeel (LIV), afgeschaft. Waarom?

Natuurlijk moeten we de laagste inkomens helpen, maar doe dat dan door de lasten op arbeid te verlagen in plaats van de werkgevers op te zadelen met extra lasten. Welke mogelijkheden ziet de minister om flink te snijden in de werkgeverslasten? U weet dat ik nooit te beroerd ben daarbij een handje te helpen. Daarom een aantal voorstellen.

Allereerst, verkort de loondoorbetaling bij ziekte, zoals ook Borstlap voorstelt. Die duurt in Nederland buitensporig lang. Wordt deze optie ook serieus overwogen door het kabinet? Verlaag daarnaast de werkgeverspremies. Ik heb begrepen dat u met het mkb in overleg bent over de verlaging van de Aof-premie. Wat is de stand van zaken op dit punt?

Werkgevers worden nu opgezadeld met hoge kosten bij werknemers die slechts relatief kort in dienst zijn maar wel een langdurig arbeidsverleden hebben. Een concreet voorstel: wilt u verkennen hoe bij arbeidsongeschiktheidspremies rekening gehouden kan worden met de duur van de arbeidsrelatie?

Als laatste, maak het makkelijker om mensen in dienst te nemen. Welke mogelijkheden ziet de minister hiervoor? In de plannen valt vooral op dat zij het flexcontract minder flexibel wil maken. Maar Borstlap adviseerde ook het vaste contract minder vast te maken. Zo zouden we het makkelijker kunnen maken om vaste contracten aan te passen. Is het kabinet het met mij eens dat deze kant van de medaille er nadrukkelijk bij hoort? En hoe wil de minister dit gaan vormgeven? Is zij bereid ook te verkennen hoe het ontslagstelsel eenvoudiger, eenduidiger en goedkoper kan?

Werk en zorg
Nu we de arbeidsmarkt gaan hervormen, zou ik graag ook eens grondig nadenken over hoe wij aankijken tegen werk. Uitgangspunt is dat iedereen een vrije keuze heeft in de verdeling van werk- en privézaken, valt te lezen in de kabinetsreactie op het IBO Deeltijdwerken. Dat klinkt prachtig. “Je bent helemaal vrij, hoor! Maar je moet wel 12x meer belasting betalen als je alleenverdiener bent omdat je man of vrouw mantelzorger is.” Hoe vrij ben je dan nog? Ik hoop dat de minister haar hart wil laten spreken. Wat vindt zij hier ten diepste van? Niet alleen onze arbeidsmarkt, maar ook ons belastingstelsel moet aan worden gepakt, zodat er een einde komt aan dit onrecht.

Nog een citaat uit de brief: “Betaald werk is niet het enige dat belangrijk is in het leven.” Had zomaar uit mijn mond kunnen rollen. Maar ondertussen wil dit kabinet dat iedereen zoveel mogelijk gaat werken. Het liefst fulltime. Waar blijft dan de aandacht voor onze gezinnen, onze ouders en kwetsbaren? We weten allemaal dat een stabiele thuissituatie problemen voorkomt. En nu de zorgkosten de pan uitrijzen, wordt informele zorg steeds belangrijker. Laten we daarom bij onze arbeidsmarktplannen de samenleving niet uit het oog verliezen. Ziet de minister ook dat het evenwicht tussen arbeid en zorg zoek dreigt te raken in dit land?

Het SCP adviseerde het kabinet in de uitwerking van arbeidsmarkthervormingen verschillende vormen van maatschappelijke participatie mee te nemen. De SGP vindt dat dit in de plannen nog onvoldoende uit de verf komt. Hoe gaat de minister dit meer kleur geven?  En hoe staat het met de uitvoering van de motie-Van der Staaij/Heerma over concrete beleidsvoorstellen om de positie van mantelzorgers, gezinnen en vrijwilligers te versterken?