Met intenties win je geen oorlog | Bijdrage Chris Stoffer aan Begrotingsdebat Defensie

“Met discussies en intenties winnen we geen oorlog.” Dat zei kamerlid Chris Stoffer bij de behandeling van de Defensiebegroting. De SGP pleit al jaren en consequent voor investeringen in de krijgsmacht. De landsverdediging is een kerntaak van de overheid. “Omdat de ontwikkelingen op het gebied snel gaan, moet Defensie hard lopen om ‘bij de tijd’ te blijven. Het kabinet zegt weliswaar ‘wat’ er daarvoor nodig is, maar over de vraag ‘hoe’ is veel nog veel onduidelijk.”

NAVO-norm
Stoffer wees minister Bijleveld van Defensie op het goede voorbeeld van Zweden. Dat land verhoogde het defensiebudget met maar liefst 40%. Stoffer: “Niet gek als je kijkt naar veiligheidsdreigingen en de impact van Covid-19. Ook veel Europese NAVO-landen gaan Nederland voor. Laten we Kamerbreed, de schouders eronder zetten om uiterlijk in 2030 op de NAVO-norm van 2% van het BBP te zitten.”

Arbeidsvoorwaarden
De SGP wil dat óók het personeelsbeleid van Defensie op orde is: “Mensen die voor Nederland klaarstaan verdienen goede arbeidsvoorwaarden,” zei Stoffer. “Ik ben blij met de stijging van het reservistenbestand. Tegelijk ben ik bezorgd over het achterblijven van de geplande instroom en vullingspercentages.” In dat kader noemde hij de psychologische zorg aan actief dienende militairen en veteranen. “Zij komen voor moeilijke morele dilemma’s te staan. Daardoor kan later schuldgevoel ontstaan over iets dat ze deden of nalieten. Dat heeft grote impact.”

Onderzeeboten
Daarnaast zette de SGP zich deze week in voor het maritieme deel van onze Defensiecapaciteit. Stoffer wil dat Nederland daarbij vooral investeert in onderzeeboten. De kennis die Nederland hierover heeft opgebouwd moet behouden blijven. In een motie die de SGP achter de hand houdt en inmiddels ook gesteund wordt door andere partijen dringt Stoffer hierop aan. Dat is in het belang van onze veiligheid en geeft ons bovendien de mogelijkheid om onze strategisch autonomie op dit punt te bestendigen.

Lees of bekijk hier de bijdrage van Chris Stoffer aan de eerste termijn van het debat over de begroting van Defensie.

Niet alleen mensen, ook jachtvliegtuigen worden vaak ingedeeld in ‘generaties’.
De 1^egeneratie, van rond de Tweede Wereldoorlog, was de langzaamste.
De 2^e generatie was nog weinig geavanceerd, maar al wel ‘supersonisch’.
De 3^e en 4^e generatie, waaronder de F-16, werden steeds slimmer en effectiever. Inmiddels zijn we aanbeland bij de 5^e generatie jachtvliegtuigen – vaak uitgerust met stealth-technologie en vol met informatietechnologie. Mooi dat de F-35 inmiddels in eigen land ‘op missie’ is! Er wordt zelfs al gesproken over de 6^e generatie: zeer stealth, slim en digitaal verbonden, met extreem sterke sensoren, een bemanning is optioneel, enzovoorts.

Ik noem dit, omdat het symboliseert hoe hard Defensie moet lopen om ‘bij de tijd’ te blijven. En juist op die uitdaging formuleert de defensievisie 2035 te antwoord. De visie zegt vooral ‘wat’ er nodig is: een "slimme, technologisch hoogwaardige en gespecialiseerde” defensie.

Over de vraag ‘hoe’ dit te realiseren, is de visie helaas veel onduidelijker. Met discussies en intenties alleen winnen we geen oorlog.

Dat begint bij het budget. Laat Nederland een voorbeeld nemen aan Zweden. Dat land was zo verstandig om recent het defensiebudget met 40% te verhogen! Niet gek, als je kijkt naar veiligheidsdreigingen en de impact van Covid-19. Ook vele Europese NAVO-landen gaan Nederland voor. Moet Nederland nou echt hekkensluiter zijn? Laten we met z’n allen, Kamerbreed, de schouders eronder zetten om uiterlijk in 2030 op de NAVO-norm van 2% van het BBP te zitten.

• Welke stappen gaat deze minister nog zetten?
• Is de minister bereid om te onderzoeken of deze streefnorm vastgelegd dient te worden in de Wet Defensiematerieelbegrotingsfonds?

Extra budget is ook nodig voor een de operationele gereedheid.
De defensievisie bevat aanknopingspunten om dit structureel te verbeteren, maar alleen al de Marine kampt met acute problemen rond geoefendheid en gereedheid. Onderhoud wordt uitgesteld en oefeningen worden geannuleerd: onwenselijk!

• Hoe gaat de staatssecretaris ervoor zorgen dat de marine op stoom blijft?

In het kielzog hiervan kom ik bij het vraagstuk van taakspecialisatie. De defensievisie zegt dat we moeten specialiseren, maar niet hoe, samen met wie, en wat het betekent voor de ontwikkeling of aanschaf van nieuw materieel.
Taakspecialisatie kan prima zijn, maar dan moet wel duidelijk zijn binnen welke kaders, en hoe Nederland in de basis een veelzijdige krijgsmacht behoudt. Bovendien moet NAVO-samenwerking leidend blijven. Kan de minister deze punten nader toelichten?

Ik leg ook de vinger bij één concreet materieelproject, namelijk het Main Ground Combat System (MGCS) – zeg maar de tank van de toekomst.
Dit moet een stevige impuls gaan geven aan de vuurkracht in het landdomein.

• Wil de minister bevorderen dat Nederland aan dit programma deelneemt als mede-ontwikkelaar?

Dan zitten namelijk aan de tekentafel en het is goed voor de kennis en werkgelegenheid binnen onze defensie-industrie.

Ik wil ook het belang onderstrepen van een gedegen personeelsbeleid. Mensen die voor Nederland klaarstaan verdienen goede arbeidsvoorwaarden.

• Wat is de stip op de horizon als het gaat om realisatie van een open en flexibel personeelsmodel met een marktconform bezoldigingsstelsel?

De SGP-fractie is blij dat de stijging van het reservistenbestand met 8,5% ten opzichte van midden 2019 bijdraagt aan de inzetbaarheid van de krijgsmacht. Tegelijk zijn wij bezorgd over het achterblijven van de geplande instroom en vullingspercentages.

• Wat is het plan om dit op te lossen?

Als laatste wil ik de noodzaak onderstrepen van goede psychologische zorg aan actief dienende militairen en veteranen.
Militairen komen soms voor moeilijke morele dilemma’s te staan.
Daardoor kan later schuldgevoel ontstaan over iets dat ze deden of nalieten. Dat heeft grote impact.

• Zijn er voldoende middelen beschikbaar voor trainingen of therapieën om morele verwonding te voorkomen en verwerken, voor en na de uitzending?
• Is hier extra inzet nodig?

Voorzitter, ik dank de minister en staatssecretaris, en al het militaire- en burgerpersoneel van Defensie, voor hun grote inzet deze periode. Laten we vechten voor een krijgsmacht die ook volgende generaties beschermt.

Benieuwd naar onze visie op defensie? Deze is te vinden in ons verkiezingsprogramma.